ตลาดหลักทรัพย์ (SET) จัดกลุ่มอุตสาหกรรมอย่างไร ตอนที่ 1

หลังจากที่เราดูการจัดกลุ่มอุตสาหกรรมตาม มาตรฐาน TSIC รวมถึงการจัดกลุ่มอุตสาหกรรมตามเกณฑ์ มาตรฐานของ GICS กันมาแล้ว วันนี้มาอ่านต่อว่า แล้วตลาดหลักทรัพย์แห่งประเทศไทย The Stock Exchange of Thailand (SET) จัดกลุ่มอุตสาหกรรมกันอย่างไรครับ

1. การจัดกลุ่มอุตสาหกรรม ของตลาดหลักทรัพย์แห่งประเทศไทย (SET) คืออะไร

ตลาดหลักทรัพย์แห่งประเทศไทย The Stock Exchange of Thailand ที่เราเรียกตัวย่อจนติดปากว่า SET มีการจัดกลุ่มบริษัทต่างๆ ที่จดทะเบียนในตลาดหลักทรัพย์ออกเป็นกลุ่มอุตสาหกรรมและหมวดธุรกิจครับ ลองอ่านคำอธิบายโดยตรงจาก SET กัน

“การจัดโครงสร้างกลุ่มอุตสาหกรรมของบริษัทจดทะเบียน เพื่อให้บริษัทที่ประกอบธุรกิจใกล้เคียงกัน ได้อยู่ในหมวดเดียวกัน เพื่อความเหมาะสมในการเปรียบเทียบระหว่างกัน และ เป็นข้อมูลด้านการลงทุนได้อย่างเหมาะสม โดยแนวทางการจัดกลุ่มนั้นให้สามารถสะท้อนประเภทธุรกิจของบริษัทจดทะเบียนได้ชัดเจน และสะท้อนให้เห็นถึงอุตสาหกรรมของประเทศได้มากขึ้น” (SET, 2566)

จะเห็นกว่า SET แบ่งกลุ่มอุตสาหกรรมก็เพื่อการจัดหมวดหมู่ให้เป็นระบบนั่นเอง เพื่อใช้ในการวิเคราะห์ต่างๆ ได้อีกมาก เช่นการวิเคราะห์เรื่องประเด็นเฉพาะรายกลุ่ม หรือ การทำดัชนีความเคลื่อนไหวรายกลุ่ม (ดูภาพประกอบด้านล่าง)

ดังนั้น การแบ่งกลุ่มอุตสาหกรรมของตลาดหลักทรัพย์แห่งประเทศไทย (SET) ก็คือ “การจัดหมวดหมู่หลักทรัพย์ (หุ้น) ที่อยู่ตลาดหลักทรัพย์ให้เป็นหมวดหมู่ที่ชัดเจนว่าอยู่ในอุตสาหกรรมใด” นั่นเองครับ

2. SET ใช้เกณฑ์อะไรแบ่งกลุ่มอุตสาหกรรม

SET ใช้เกณฑ์ดังนี้ครับ (ขอนำข้อมูลส่วนนี้มาจาก SET นะครับ เพื่อความชัดเจน)

• พิจารณาจัดบริษัทตามประเภทธุรกิจที่ สร้างรายได้ให้บริษัทเกินร้อยละ 50 เป็นสำคัญ
• หากไม่มีธุรกิจใดสร้างรายได้ให้บริษัทเกินร้อยละ 50 จะใช้เกณฑ์ด้านกำไรพิจารณาเป็นเกณฑ์รอง ทั้งนี้ ตลาดหลักทรัพย์อาจพิจารณาใช้หลักเกณฑ์อื่นๆ ประกอบตามที่เห็นสมควร
• ในกรณีที่บริษัทจดทะเบียนดำเนินธุรกิจโดยผ่านการถือหุ้นในบริษัทย่อยหลายแห่ง (Holding Company) บริษัทจะถูกจัดตามประเภทธุรกิจของบริษัทย่อยที่สร้างรายได้หลักให้แก่บริษัท

(อ้างอิงจาก SET, 2566)

จะเห็นว่าเกณฑ์หลักคือ รายได้มาจากธุรกิจนั้นเกิน 50% ก็จะถือว่าบริษัทนั้นอยู่ในกลุ่มธุรกิจ กลุ่มอุตสาหกรรมนั้นๆ เช่น ถ้าบริษัทเรามีรายได้ 80% มาจากขายบ้าน บริษัทจะถูกจัดอยู่ในกลุ่มอุตสาหกรรม อสังหาริมทรัพย์และก่อสร้าง (Property & Construction) ครับ ถ้าไม่ใช่ก็จัดตามเกณฑ์ลำดับถัดๆ ไปตามที่ SET ได้แจ้งไว้เลยครับ

3. SET แบ่งอุตสาหกรรมเป็นกี่กลุ่ม

SET แบ่งกลุ่มอุตสาหกรรมออกเป็น 8 กลุ่มอุตสาหกรรม และ 28 หมวดธุรกิจครับ (ซึ่งแบ่งแนวพิรามิด เช่นเดียวกันกับ ISIC/TSIC และ GICS) โดยข้อมูลนี้เป็นข้อมูลปี 2566 ที่เขียนบันทึกนะ SET อาจมีการปรับ/เพิ่ม/ลด กลุ่มต่างๆ ได้ในอนาคตครับ

มาดูรายละเอียดกัน 8 กลุ่มอุตสาหกรรม และ 28 หมวดธุรกิจ ของ SET มีอะไรบ้าง เช่นเดิม คำอธิบายหมวดธุรกิจขอนำทั้งหมดมาจาก set.or.th เพื่อความถูกต้องครับ

(ปล. ผู้เขียนนำข้อความอธิบายหมวดธุรกิจ เฉพาะกลุ่มเกษตรและอุตสาหกรรมอาหาร และที่มีส่วนเกี่ยวกับธุรกิจเกษตรนะครับ ส่วนกลุ่มอื่นๆ ขอใส่เฉพาะหัวข้อใหญ่ โดยส่วนที่ผู้เขียนอธิบายเพิ่มจะเขียนในวงเล็บครับ)

1. กลุ่มเกษตรและอุตสาหกรรมอาหาร (Agro & Food Industry)

ได้แก่ธุรกิจเกี่ยวกับการเพาะปลูก ทำป่าไม้ ทำปศุสัตว์ แปรรูปผลิตผลทางการเกษตร และผลิตอาหารและเครื่องดื่ม โดยแบ่งออกเป็น 2 หมวดธุรกิจ คือ

1.1 ธุรกิจการเกษตร (Agribusiness)

ประกอบด้วยผู้ประกอบธุรกิจต่อไปนี้

• ผู้ผลิตและจำหน่ายผลิตผลทางการเกษตร เพาะปลูก ทำป่าไม้ ประมง ปศุสัตว์ รวมถึงโรงเชือดและชำแหละ
• ผู้ผลิตและจำหน่ายอาหารสัตว์เศรษฐกิจ เช่นเพื่อการประมง และการปศุสัตว์
• รวมถึงตัวแทนจำหน่ายผลิตผลทางเกษตรเบื้องต้น เพื่อนำไปใช้ต่อในอุตสาหกรรมอื่นๆ

ยกเว้น ธุรกิจที่เกี่ยวกับปุ๋ย และยาปราบศัตรูพืชที่เป็นเคมีภัณฑ์และกิจการที่เกี่ยวข้องกับเส้นใย

(จะเห็นว่าธุรกิจเกษตรในความหมายของ SET มีตั้งแต่การผลิต รวมไปถึงปัจจัยการผลิตบางอย่าง เช่น อาหารสัตว์ แต่ไม่รวมหมวดปัจจัยการผลิตบางอย่าง เช่น ปุ๋ย ยาปราบศัตรูพืช ที่ถูกจัดกลุมอยู่ในเคมีภัณฑ์ ส่วนเส้นใย ซึ่งเป็นสินค้าแปรรูปด้านการเกษตร ก็ไม่จัดอยู่ในกลุ่มนี้ครับ ไว้เดี๋ยวจะเขียนเรื่องธุรกิจเกษตรในตลาดหลักทรัพย์เป็นบันทึกแยกนะครับ)

1.2 อาหารและเครื่องดื่ม (Food & Beverage)

ประกอบด้วยผู้ประกอบธุรกิจต่อไปนี้

• แปรรูปผลิตภัณฑ์ทางการเกษตรเพื่อเป็นอาหารพร้อมปรุง หรือพร้อมรับประทาน ได้แก่ การตัดแต่งและชำแหละเนื้อสัตว์ ออกเป็นชิ้นส่วนต่างๆ ปรุงสุก ดำเนินกรรมวิธีเพื่อการเก็บรักษา สินค้า
• ประกอบกิจการร้านอาหาร ตัวแทนจำหน่ายอาหาร
• ผู้ผลิตและจำหน่ายอาหารและเครื่องดื่มต่าง ๆ
• ผู้ผลิตและจำหน่ายเครื่องปรุงรส
• ผู้ผลิตและจำหน่ายอาหารสัตว์

(เพิ่มเติมโดยผู้เขียน จะเห็นว่าธุรกิจเกษตรส่วนการแปรรูป (processing) จะถูกจัดอยู่ในหมวดอาหาร รวมถึงการจัดจำหน่ายก็ถูกจัดอยู่ในหมวดนี้ครับ)

---

นี่ผ่านการจัดกลุ่มอุตสาหกรรมได้ประเภทเดียว คือ กลุ่มเกษตรและอุตสาหกรรมอาหาร (Agro & Food Industry) จะเห็นว่ามีรายละเอียดและข้อยกเว้นต่างๆ มากมาย โดยกลุ่มอุตสาหกรรมนี้ยังจัดออกไปเป็น 2 กลุ่มธุรกิจคือ Agribusiness และ Food & Beverage

ในบันทึกนี้จึงขออธิบายเป็นตัวอย่างให้ดูกลุ่มเดียวก่อน ไว้ไปดูการจัดกลุ่มอุตสาหกรรมกลุ่มอื่นในบันทึกถัดไปครับ

63636363636363636363636363

อ่านมาถึงตรงนี้ก็ต้องขอบคุณผู้อ่านมากครับ เรื่องการจัดกลุ่มอุตสาหกรรมของ SET เป็นส่วนหนึ่งของเรื่องการลงทุน (investment) ซึ่งยังมีรายละเอียดที่น่าสนใจกว่านี้อีกมาก ถ้าอยากอ่านเรื่องอื่นของการลงทุน เรื่องกลยุทธ์ธุรกิจ รวมถึงเรื่อง ธุรกิจเกษตร (Agribusiness) และการสร้างคุณค่า value proposition design, business model เพิ่มเติม สามารถอ่านได้จากหน้าสารบัญ 

หากผู้อ่านอยากรู้เรื่องการลงทุนแบบลึกซึ้ง สามารถติดต่อผู้เขียนเรื่องฝึกอบรมหรือการทำ workshop ได้ โดยสามารถดูรายละเอียดช่องทางการติดต่อผู้เขียนได้ที่ About ครับ

---