ทรัพยากรหลัก (Key Resources) คืออะไร

การสร้างคุณค่าให้กับธุรกิจ หรือ Value Proposition เป็นหัวใจสำคัญของการทำธุรกิจทุกประเภท ธุรกิจที่ไม่มี Value Proposition คือ ธุรกิจที่รอวันเจ๊ง แต่ถ้าเราอยากสร้างคุณค่าให้กับธุรกิจ เราจะสร้างจากอะไรได้บ้าง วันนี้จะมาเล่าการสร้าง Value Proposition จาก Key Resources กันครับ

1. ทรัพยากรหลัก (Key Resources) คืออะไร

Key Resources คือ ทรัพยากรหลักของธุรกิจ ว่าธุรกิจเรา หรือองค์กรเรา มีทรัพยากรหลักอะไรบ้าง ที่สามารถสร้างคุณค่า และ สร้างความได้เปรียบเหนือคู่แข่งได้ เช่น มีสิทธิบัตร มีความเชี่ยวชาญพิเศษ มีสูตรลับ เป็นต้น

Key Resources เป็นหนึ่งใน 9 ด้าน ของการออกแบบธุรกิจโดยใช้ Business Model Canvas (BMC) ครับ อย่างไรก็ตาม คนจำนวนมากเขียน Key Resources ใน Business Model Canvas โดยเขียนทรัพยากรทุกอย่างของธุรกิจลงไป จนทำให้เราอ่าน Business Model Canvas ไม่รู้เรื่อง เช่น เรามีที่ดินที่ไหนบ้าง กี่แปลง มีแรงงานกี่คน ฯลฯ แล้วก็ใส่เป็น Bullet Point ไปทั้งหมด จนไม่รู้ว่า “ทรัพยากรไหนกันแน่ ที่เป็นทรัพยากรหลักที่นำไปสร้าง Value Proposition ได้”

(ปล. แนะนำให้อ่าน การเขียน Business Model Canvas แบบภาพรวม ก่อนนะครับ)

ดังนั้น วิธีการเขียน Key Resources ใน Business Model Canvas ที่ช่วยให้เราเขียนภาพรวมของธุรกิจได้ คือเขียนแค่ ทรัพยากรหลัก หรือ Key Resources ที่เป็น “หัวใจหลัก” หรือ “Key” จริงๆ ของธุรกิจ ซึ่งมีเพียง 1 – 2 อย่างก็เพียงพอแล้ว

แต่เราจะรู้ได้อย่างไรว่า สิ่งไหนคือทรัพยากรหลัก ?

2. Key Resources กับ Value Proposition

ใช่แล้วครับ Key Resources ที่เป็น Key จริงๆ คือ ทรัพยากรที่นำไปใช้ “สร้างคุณค่า” หรือ Value Proposition นั่นเอง

และถ้าจะให้ชัดยิ่งขึ้น ทรัพยากรหลักที่ว่า เป็นทรัพยากรที่ “สร้างความได้เปรียบเหนือคู่แข่งที่ไม่เป็นธรรม” (อ่าน Unfair Advantage คืออะไร) ได้ด้วย จะช่วยให้เราเห็นภาพของทรัพยากรหลัก และแยกแยะได้ว่า ทรัพยากรใดเป็น “หลัก” หรือ “ไม่เป็นหลัก” ได้ชัดเจนขึ้น

3. ประเภทของ ทรัพยากรหลัก

ถ้าเราอยากจัดกลุ่ม ว่าแล้วทรัพยากรหลักมีได้กี่ประเภท เราสามารถจัดได้ 4 ประเภท คือ

1. Physical จับต้องได้ พวกสินทรัพย์ถาวรต่างๆ เช่น ตึก, เครื่องจักร, ระบบหลังบ้านดีๆ, มีสาขาหน้าร้านทั่วโลก เป็นต้น
2. Intangible เช่น สิทธิบัตรต่างๆ สูตรลับ แบรนด์ ฯลฯ
3. Human ให้มันรู้เสียบ้างผู้ถือหุ้นบริษัทฉันคือใคร เป็นต้น 555 ประเด็นนี้คือเราทรัพยากรบุคคลที่เทพ ไม่ว่าจะรวย ดัง เก่ง ทั้งในระดับเจ้าของและพนักงาน
4. Financial มีเงินถุงเงินถัง ไม่ว่าจะเป็นเงินตัวเอง หรือมี credit line ที่ดี สายป่านยาว ทุนหนากว่าคนอื่น ฯลฯ

4. ตัวอย่างการเขียน ทรัพยากรหลัก

ลองมาดูตัวอย่างการเขียนทรัพยากรหลักของ Google Search Engine ที่เราใช้กันทุกวัน ผู้อ่านคิดว่าทรัพยากรหลักของ Google Search Engine คืออะไรครับ ?

หากเราเขียนทรัพยากรของ Google ทั้งหมด หน้ากระดาษ A4 คงไม่พอ และ ต่อให้ตัดอันที่ไม่สำคัญออกไป ก็ยังเกิน 10 อยู่ดี ในตัวอย่างนี้ ขอยกตัวอย่างการเขียนทรัพยากรหลักของ Google Search โดย Alex Osterwalder ผู้พัฒนา Business Model Canvas

Alex เขียน Key Resources ของ Google Search ไว้ 2 อย่างเท่านั้นครับ คือ

1. ระบบพื้นฐาน IT Infrastructure ที่ดีมาก และ
2. สิทธิบัตรของ algorithm ในการค้นหาเวป ที่คนอื่นเลียนแบบไม่ได้

ลองดูอีกตัวอย่าง คือ ร้านเจ๊ไฝ

เราต่างรู้จักร้านเจ๊ไฝกันดี เรียกว่า แขกบ้านแขกเมืองระดับประเทศ นักท่องเที่ยวจากประเทศต่างๆ แวะไปกินกันตลอด ผู้อ่านคิดว่าทรัพยากรหลัก หรือ Key Resources ของเจ๊ไฝคืออะไร

เราอาจเขียนทรัพยากรหลักได้เยอะไปหมด เช่น ฝีมือการทำอาหารที่อร่อย, สูตรลับที่คนอื่นไม่รู้, ฯลฯ แต่ถ้าเราจะเขียนทรัพยากรหลักเพียง 1 อันที่ทำให้ร้านเจ๊ไฝได้เปรียบคู่แข่งจริงๆ คือ “รางวัลมิชลิน สตาร์ Michelin Star แบบร้านบ้านๆ ปีแรกของประเทศไทย”

ซึ่งเป็นทรัพยากรหลักที่ “ไม่แฟร์” กับคู่แข่งเลย เพราะคู่แข่งเลียบแบบไม่ได้ ลอกไม่ได้ ต่อให้ได้รางวัลปีอื่นๆ ก็ไม่ปังเท่าปีแรก หรือเป็นร้านในโรงแรมแพงๆ คนก็อาจจะงั้นๆ ว่า อ้อ ร้านแบบนี้ก็น่าจะได้ Michelin Star อยู่แล้วสิ แต่พอเป็นร้านแนวบ้านๆ แบบร้านเจ๊ไฝ คนจะรู้สึกว้าวมากกว่า เรียกว่าเป็น Key Resource ที่ unfair กับคู่แข่งจริงๆ

ถ้าธุรกิจเรามี Key Resources เหล่านี้แบบเทพๆ และ บริหารจัดการเป็น นำทรัพยากรหลักไปสร้างคุณค่าได้อย่างชัดเจน ทรัพยากรหลักเหล่านี้ จะเป็นตัวช่วยให้ธุรกิจประสบความสำเร็จได้อย่างยั่งยืนครับ

63636363636363636363636363

อ่านมาถึงตรงนี้ก็ต้องขอบคุณผู้อ่านทุกคนมาก เรื่อง key resources เป็นส่วนหนึ่งของซีรีย์โมเดลธุรกิจ (business model) ยังมีรายละเอียดที่น่าสนใจกว่านี้อีกมาก เขียนในบันทึกนี้คงไม่พอ ถ้าสนใจจะมาเล่าต่อในบันทึกถัดไปนะครับ ถ้าอยากอ่านเรื่องอื่นเกี่ยวกับการสร้างคุณค่า (value proposition design) รวมถึงเรื่อง strategy เพิ่มเติม สามารถอ่านได้จากหน้าสารบัญ 

ถ้าสนใจจะให้ผู้เขียนและทีมงานพัฒนา Business Model Canvas หรือปรึกษาเรื่อง Key Resources สามารถติดต่อผู้เขียนได้ที่หน้า About

โสภณ แย้มกลิ่น (Sophon Yamklin)

อาจารย์คณะเศรษฐศาสตร์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ สนใจการสร้างคุณค่าให้ธุรกิจเกษตรและอาหาร ด้วย Value Proposition Design และ Business Model Innovation